PARODONTOLOGIE is de wetenschap die zich bezighoudt met de steunweefsels rondom de tanden en de aandoeningen van het tandvlees en orale weefsels.

Gezond tandvlees?

Gezond tandvlees kan men herkennen aan een mooie roze kleur, de aanwezigheid van papillen (tandvlees tussen de tanden), de kenmerkende stippeling op het tandvlees en de afwezigheid van bloeding bij poetsen.

Wat is tandplaque?

Reeds in de 17e eeuw werd tandplaque (en de daarin aanwezige bacteriën) beschreven. Tandplaque bestaat voor meer dan 70% uit bacteriën, die zeer dicht opeen gepakt liggen. In één miligram plaque (zo groot als speldenkop) komen ongeveer 100 miljoen bacteriën voor. Verder vindt men er ook bacteriële afscheidingsproducten, opgeloste stoffen uit voeding, eiwitten en water in terug.

Plaque hecht zich zich vast op alle oppervlakken in de mond, maar in het bijzonder op de harde oppervlakken. Dat verklaart ook waarom tandplaque NIET kan verwijderd worden door te spoelen.
Er zijn personen die heel snel tandplaque vormen en personen die dat langzamer doen. Dit wordt onder meer bepaald door de toestand van het tandvlees, het suikergebruik, de speekselvloed, de aanwezigheid van retentieplaatsen, de samenstelling van het speeksel,..

De tandvleesontsteking - Gingivitis

Voorkomen

Een tandvleesontsteking is een aandoening met een hoge prevalentie, die al op jeugdige leeftijd kan worden aangetroffen. Het voorkomen ervan neemt toe naarmate de leeftijd vordert en bereikt, volgens studies uit de jaren '70, een piek rond de puberteit. Op basis van Amerikaanse gegevens zou de prevalentie binnen de volwassen bevolking ongeveer 50% bedragen.

Hoe ontstaat een tandvleesontsteking?

Samengevat kunnen we een tandvleesontsteking omschrijven als een onevenwicht tussen aanval en verdediging. De aanval wordt uitgelokt door de bacteriën in tandplaque. De verdediging wordt door een aantal biologische processen verzorgd, maar we kunnen ervan uitgaan dat een ADEQUATE MONDHYGIËNE de belangrijkste vorm van verdediging is tegen deze bacteriën.

In 1965 kon Professor Loë dit verband (tussen bacteriële tandplaque & tandvleesontsteking) voor het eerst aantonen. Bij patiënten met een gezond tandvlees werd gedurende 3 weken elke vorm van mondhygiëne onderbroken,
waardoor tandplaque zich ongestoord kon vormen. Hierdoor ontstond bij de meeste individuen een tandvleesontsteking.

Hoe kan ik een tandvleesontsteking herkennen?

Een tandvleesontsteking wordt gekenmerkt door:

  • Bloeding tijdens het poetsen, eten en soms zelfs spontaan
  • Gezwollen en rood tandvlees
  • Verdwijnen van de kenmerkende stippeling van het tandvlees

Hoe kan een tandvleesontsteking behandeld worden?

Een tandvleesontsteking is een reversible bacteriële infectie. Dit betekent dat na behandeling het tandvlees naar een normale toestand kan terugkeren. Deze behandeling bestaat uit een grondige professionele gebitsreiniging en een individueel aangepaste mondhygiëne instructie. Natuurlijk heeft de patiënt hier zelf een grote bijdrage in. Ontoereikende mondhygiëne zal immers opnieuw resulteren in een nieuwe tandvleesontsteking.

Parodontitis

Onder de term 'parodontium' worden de omgevende weefsels van de tanden verstaan (het parodontaal ligament, cement en kaaksbeen). De term "parodontitis" betekent dus een ontsteking van deze omliggende weefsels. Wanneer een tandvleesontsteking gedurende langere tijd niet wordt behandeld, zal deze op een bepaald moment (individueel afhankelijk) overgaan in parodontitis. De mondbacteriën zullen rondom de tanden 'tandvleeszakjes of pockets' creëren.

Uiteindelijk zal dit resulteren in een aantasting van de omliggende weefsels en afbraak ervan, waardoor met andere woorden het STEUNWEEFSEL en KAAKSBEEN rondom de tanden verloren gaat.

Meestal zal parodontitis in de beginstadia geen echte klachten opleveren. Veelal zijn in de beginstadia de symptomen dezelfde als bij een tandvleesontsteking. Er gaat geen echte pijn of ongemak mee gemoeid. Pas in latere stadia zal een terugtrekking van het tandvlees optreden (gepaard met een verlies van de papillen). Dit zal uiteindelijk resulteren in loskomende tanden, abcesvorming en veelal een slechte mondgeur en -smaak.

Belangrijk is te beseffen dat het hier gaat om een IRREVERSIBELE bacteriële aandoening. Ondanks dat een parodontale behandeling de infectie onder controle zal kunnen brengen, zal deze het verloren gegane steunweefsel niet kunnen herstellen.

Alvorens een behandeling te starten is het belangrijk dat de situatie per tand wordt bekeken in functie van een volledig behandelplan. Het spreekt voor zich dat dit een individueel gegeven is, welke Uw parodontoloog met U zal overlopen.
Opnieuw heeft de patiënt zelf een heel groot aandeel in het slagen van een parodontale behandeling, daar de hoeksteen ervan een GOEDE MONDHYGIËNE blijft.

Een parodontale behandeling bestaat uit:

  • een "intake" consultatie waarbij Uw situatie individueel wordt bekeken aan de hand van röntgenbeelden, pocketmeting en microscopische beoordeling van de tandplaque. Samen met U wordt een behandelplan opgesteld.
  • de initiële parodontale behandeling, ook wel scaling en rootplaning genoemd
  • een evaluatie, zo'n 3 maand na de initiële parodontale behandeling. Hierbij wordt de eventuele nood aan bijkomende behandelingen bepaald.
  • nazorg fase, door middel van regelmatige controlezittijden, individueel op Uw situatie afgestemd. 

Hieronder kunt U een animatie vinden betreffende parodontale aandoeningen.

 

Is er een link tussen parodontale aandoeningen en algemene gezondheid?

Talrijke onderzoeken hebben aangetoond dat er een link bestaat tussen parodontale aandoeningen en de algemene gezondheid, waaronder:

  • diabetes
  • cardio-vasculaire aandoeningen
  • vroeggeboorte en laag geboortegewicht
  • respiratoire aandoeningen
  • rheumatoïde arthritis.

Verder wordt er heel wat onderzoek uitgevoerd naar de associatie met obesitas, dementie, erectiestoornissen, COPD en pancreas aandoeningen.
2014 werd door de 'Europese Federatie voor Parodontologie' uitgeroepen tot het jaar waarin de aandacht vooral naar deze associaties tussen parodontale aandoeningen en algemene gezondheid zou gaan. Onderstaande film geeft een overzicht.

 

De esthetische parodontale chirurgie

De parodontologie houdt zich voornamelijk bezig met de behandeling van een infectieuze aandoening (parodontitis). Helemaal diametraal daartegenover bestaat de parodontologie ook uit een luik van 'esthetische - cosmetische chirurgie'. Hierbij kunnen via verschillende technieken esthetische correcties doorgevoerd worden aan het tandvlees. De meest voorkomende ingrepen zijn:

  • de klinische kroonverlenging: waarbij de kroon van de tand wordt verlengd in functie van een later herstel door middel van een kroon.
  • de behandeling van gingivale recessies: waarbij aan de hand van transplantaten verloren gegaan tandvlees wordt hersteld. 

  • ponticbed opbouw: waarbij er wordt getracht het tandvlees een zo natuurlijk mogelijk uiterlijk te geven wanneer met kronen en bruggen wordt gewerkt. 

Het te behalen resultaat wordt altijd met de patiënt op voorhand besproken. In sommige gevallen is het onmogelijk om een volledig resultaat te behalen.